Panama voor beginners

De Republiek Panama is een land gelegen in Centraal-Amerika. Panama is het meest zuidelijke land van het deel van het continent dat aangeduid wordt als Midden-Amerika of Centraal-Amerika. Ten zuidoosten van Panama ligt Colombia, dat bij Zuid-Amerika behoort. Aan de noordwestkant grenst Panama aan de populaire eco-bestemming Costa Rica. Panama begint zelf ook steeds populairder te worden als toeristische bestemming. Mensen ontdekken steeds vaker dat Panama een uitstekend land is om een vakantie te vieren. Je kunt hier genieten van het tropische weer, verschillende mooie stranden, een fraaie natuur en de cultuur van Panama, waar onder andere indianenstammen toe behoren. Panama staat echter het meest bekend om het Panama-kanaal dat de enige waterweg vormt tussen de Grote Oceaan aan de westelijke kant van het continent Amerika en de Atlantische Oceaan een de oostelijke kant. Je moet dan behalve door het kanaal ook door de Caribische Zee varen.

Vanwege de skyline van Panama Stad en de jarenlange aanwezigheid van tienduizenden Amerikanen vanwege het Panamakanaal, vraagt men zich weleens af of Panama wel die echte Latijns-Amerikaanse sfeer heeft die zo kenmerkend is voor veel omringende landen. Die vraag kunnen we gewoon volmondig met een ‘ja’ beantwoorden. Als je kijkt naar de cultuur, muziek, eetgewoontes en de manier van leven dan is ook Panama op en top Latijns-Amerika. Omdat het toerisme hier nog niet zo enorm toegenomen is, is het hier allemaal misschien wel puurder dan bijvoorbeeld in buurland Costa Rica. Aan de ene kant heb je hier het uitbundige en gepassioneerde wat past bij dit geweldige continent en aan de andere kant heb je de eenvoud van mensen die dicht bij de natuur staan, zoals een aantal traditionele indianenstammen die nog steeds in Panama leven.

Panama doet het economisch gezien niet slecht. Gemiddeld genomen is er een redelijke welvaart. Als je kijkt naar het bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking dan zie je dat Panama bij de bovenste helft op de wereldranglijst staat. Binnen Latijns-Amerika behoort Panama tot de meer welvarende landen, net als Argentinië, Mexico, Chili en Uruguay. Panama scoort zelfs beter dan een aantal EU-landen zoals Polen en Hongarije. Er is binnen het land helaas nog wel sprake van een vrij grote groep mensen die onder de zogenaamde armoedegrens leven. Naar schatting tegen de dertig procent van de Panamezen verdient eigenlijk te weinig om op normale wijze te kunnen leven. Dat komt omdat de welvaart vrij onevenredig verdeeld is in Panama. Hierdoor is er er een vrij grote onderklasse die het lastig heeft om op normale wijze te overleven.

De economie van Panama wordt door verschillende inkomstenbronnen aangestuurd. Het Panamakanaal dat dwars door het land loopt zorgt voor een redelijke portie van het geld dat binnenkomt. Deze inkomsten komen voort uit tolheffingen en uit inkomsten die voortvloeien uit activiteiten rondom het Panamakanaal. Denk hierbij aan logistieke diensten, bevoorrading en handel. Omdat Panama een stabiel land is binnen een doorgaans minder stabiele regio, doet de bankensector het ook goed. Panama wordt gezien als een financieel centrum binnen Latijns-Amerika. Dat er veel geld beheerd wordt in en via Panama werd duidelijk toen in 2015 de zogenaamde Panama Papers uitlekten naar de internationale pers.

Land- en tuinbouw zijn in Panama steeds minder belangrijk voor het aandeel in de economie. Het is vrij lastig en daardoor kostbaar om het vruchtbare land daadwerkelijk te gebruiken om zaken als cacao, bananen en koffie te verbouwen. In totaal volume neemt de landbouwsector toe in Panama, maar procentueel neemt het belang van landbouw in de economie van Panama niet toe.

Mijnbouw en toerisme zijn twee andere belangrijke bronnen van inkomsten die beiden in importantie toenemen. Het toerisme staat als het ware nog in de kinderschoenen. Daar zal de komende jaren naar verwachting wel de nodige verandering in gaan komen, nu men in de gaten krijgt hoe boeiend Panama als vakantiebestemming kan zijn. De afgelopen decennia worden er in toenemende mate verschillende metalen gedolven. Koper, goud, zilver en het minder bekende molybdeen wordt uit de verschillende mijnen gewonnen. Omdat er voor de investeringen op grote schaal partnerships aangegaan zijn met buitenlandse bedrijven, vloeit er slechts een beperkt deel van de inkomsten in de staatskas.

De hedendaagse bevolking van Panama is een smeltkroes van etniciteiten. Ongeveer tweederde van de Panamezen is mesties. Dat zijn personen die geboren zijn uit een Europese en een Indiaanse ouder. Tegenwoordige mesties zijn vrijwel allemaal nakomelingen van andere mesties. De andere bevolkingsgroepen zijn inheemse indianen (ruim tien procent), zwart of van Afrikaanse afkomst (bijna tien procent), ongeveer zeven procent mulatto (gemengd blank/zwart) en zeven procent wordt tot de blanke bevolkingsgroep gerekend.

Oorspronkelijk woorden er in Panama alleen maar indianen. Dat is de naam die wij Europeanen gaven aan alle inheemse bewoners van het gehele continent Amerika. In Panama woonden drie grote groepen: de Kuna, de Guaymí en de Chocó. De Kuna-indianen zijn nog steeds in Panama aanwezig. De Kuna leven nog steeds op overwegend traditionele wijze, waarbij ze hun eeuwenoude gewoontes en regels in stand proberen te houden. Zij wonen vooral op en rond de San Blas-eilanden. Voor veel mensen die een rondreis door Panama maken staat een bezoek aan dit indianenvolk hoog op het verlanglijstje.

Door kolonisatie en slavernij is de bevolkingssamenstelling enorm veranderd sinds de zestiende eeuw. Sommige indianenstammen zijn sindsdien helemaal of bijna verdwenen. De belangrijkste oorzaak hiervoor was niet geweld. Nee, de inheemse bevolking was niet bestand tegen de overdraagbare ziektes die de Europeanen met zich meebrachten. Het vestigen van Spanjaarden die op hun beurt vanuit Afrika zwarte slaven meenamen heeft voor een complete shake-up van de bevolkingssamenstelling geleid.

Er is in Panama vrijheid van godsdienst. De lange koloniale geschiedenis heeft ervoor gezorgd dat de christelijke geloven dominant zijn in Panama. Bijna 65% van de bevolking is Rooms-katholiek en ongeveer een kwart hangt het protestantisme aan. De andere religies zijn procentueel erg klein in Panama. Van de ruim tien procent van de Panamezen die niet-christelijk zijn hangt drie kwart geen geloof aan. In vergelijking tot Europa is er in Panama veel minder sprake van ontkerking. Het aantal christenen dat regelmatig naar de kerk gaat is vrij hoog.

Panama heeft een tropisch landschap waarbij regenwouden, bergen, meren en waterwegen zoals het Panamakanaal het uiterlijk grotendeels bepalen. Het landschap van Panama is vrij jong. Panama is ongeveer drie miljoen jaar geleden ontstaan door opstuwing. Drie tektonische platen hebben het land omhoog geduwd waardoor Panama is ontstaan. Als gevolg van de opstuwing zijn er veel hoogteverschillen ontstaan, waardoor er verschillende microklimaten voorkomen in Panama.

Op sommige plekken is het regenwoud lastig doordringbaar. Dat zijn ideale leefomstandigheden voor de vele verschillende diersoorten die in Panama voorkomen. Waar de mens afwezig is, daar hebben de dieren het terrein immers voor zichzelf. Vooral op het gebied van vogels kent Panama enorm veel variatie. In totaal komen er bijna duizend vogelsoorten voor in het landgerekte land. Daarmee behoort Panama tot de allerbeste bestemmingen voor vogelliefhebbers. Er zijn 12 soorten die elders op de wereld niet voorkomen. In totaal leven er ongeveer vijftig soorten roofvogels, waaronder de ‘harpía mayor’ (harpij). Dit is de nationale vogel van Panama. De harpij is een havikachtige vogel die voorkomt in het Amazonegebied, de noordelijke kant van Zuid-Amerika en een groot deel van Centraal-Amerika.

Niet alleen in de lucht, maar ook op de grond en in de zee zijn er veel verschillende diersoorten te spotten. In Panama komen 225 soorten zoogdieren, 214 reptielsoorten en 155 verschillende amfibieën voor. Onder deze amfibieën bestaat ongeveer tweederde uit kikker- en paddensoorten. Panama is een prima plek om felgekleurde gifkikkers te spotten.

Verdeeld over Panama zijn er meer dan 10.000 soorten planten, bomen en bloemen te onderscheiden. Panama is een paradijs voor liefhebbers van orchideeën. Er komen naar schatting zo’n 1400 soorten orchideeën voor. Er zijn zelfs speciale gidsen waarin de belangrijkste soorten beschreven staan die je in Panama tegen kunt komen. De nationale bloem van Panama is ook een orchidee: de ‘Peristeria elata’. Een veel gebruikte benaming voor deze soort is Heilige Geest orchidee. De bloem die normaliter tussen juli en oktober te zien is ruikt naar bier.

Waarom zou je een vakantie naar Panama willen boeken? Wat zijn de belangrijkste redenen om Panama te bezoeken. Als je alleen voor het warme tropische weer wilt gaan dan zijn er ook tal van andere bestemmingen te bedenken. Daarvoor hoef je niet speciaal naar Panama te reizen.

Wij zouden Panama vooral aanprijzen als een relatief veilig en divers Latijns-Amerikaans land dat goed te bereizen is en ook nog redelijk compact is. Binnen een rondreis door Panama kun je zonder al te grote afstanden te hoeven overbruggen kennis aken met veel verschillende facetten van dit land. Je kunt genieten van een metropool zoals Panama-Stad, een tocht maken door het bijzondere Panamakanaal, je een soort van Robinson Crusoë wanen op één van de droomeilanden of volop genieten van de natuur die hier op veel plekken nog ongerept is. Panama is (nog) niet té toeristisch, wat deze bestemming authentieker maakt dan een aantal andere populaire landen in Latijns-Amerika.

We doen ons best om de informatie op www.panamavoorbeginners.nl zo accuraat, eerlijk en actueel mogelijk te houden. Toch kan het gebeuren dat er een foutje insluipt of er iets veranderd is wat we nog niet op deze site vermeld hebben. Opmerkingen kunnen verstuurd worden via het contactformulier op deze pagina.