Panama-Stad

Panama-Stad is de hoofdstad van het land Panama. Meer dan een kwart van alle inwoners van het land woont in deze moderne metropool die aan de zuidkant van het Panama ligt. In het Engels wordt de stad ook wel Panama City genoemd. De Panamezen hebben het zelf over Ciudad de Panamá, want Spaans is de officiële taal in Panama. De inwoneraantallen die terug te vinden zijn lopen nogal uiteen. Mogelijk is dat omdat het exacte aantal lastig vast te stellen is en het afhankelijk is of omringende plaatsen wel of niet meegenomen worden in de telling. De actuele schatting is dat ongeveer 1,5 miljoen mensen in de hele metropool wonen, wat betekent dat ongeveer een derde van de gehele Panamese bevolking in Panama-Stad woont. De ontwikkeling is dat door de verstedelijking in Panama dit aandeel alleen maar toeneemt. De verwachting is dat rond het jaar 2050 meer dan de helft van de totale bevolking van Panama in of rond Panama-Stad woont.

Wat opvalt als je Panama bezoekt is de vele hoogbouw. Na New York City en Chicago heeft Panama City de op twee na meeste hoogbouw van het hele Amerikaanse continent. Veel van deze hoogbouw is vrij recent weggezet. De enorme toename in het aantal wolkenkrabbers begin eind vorige eeuw. De economische groei heeft ervoor gezorgd dat het aantal hoge gebouwen sindsdien alleen maar enorm toegenomen is. Wie vanaf zee op Panama City aangevlogen komt die zal onder de indruk zijn van de enorme skyline die hier in de loop der jaren ontstaan is. Je zou bijna denken dat je terechtkomt in een  Amerikaanse metropool in plaats van in Panama. Het regenwoud dat de stad nog altijd omringt laat er echter geen twijfel over bestaan dat dit niet de Verenigde Staten is.

De hoogbouw is vooral ontstaan door de dienstensector die een belangrijke pijler vormt onder de Panamese economie. De status van Panama als belastingparadijs, het bankgeheim dat in Panama zo goed mogelijk gehanteerd wordt en de vrij stabiele economie heeft gezorgd voor een goed vestigingsklimaat voor banken en bedrijven. Vanwege de enorme verkeersdruk die in de stad al medio jaren negentig ontstond zorgde ervoor dat men vooral zo dicht mogelijk bij het werk wilde wonen. Naast de hoge kantoorgebouwen werden daardoor hoge residentiële gebouwen weggezet. De hoge concentratie aan bedrijven zorgde ook voor veel zakenbezoek, waardoor er ook steeds meer grotere hotels geopend werden. Inmiddels is er sprake van vele vierkante kilometers waarbij hoogbouw het uiterlijk domineert.

Als je Panama-Stad bezoekt dan hoef je niet bang te zijn dat je alleen maar in een stad vol hoogbouw terecht komt. Er zijn een aantal plekken die voor toeristen de moeite waard zijn waar je amper beseft dat je je in een metropool bevindt, tenzij dat je op een plek met vrij uitzicht kijkt naar de verderop liggende skyline van modern Panama. Ten eerste is dat Casco Viejo dat ook wel Casco Antiguo genoemd wordt. Dit is de historische binnenstad van Panama City die in de tweede helft van de zeventiende eeuw ontstaan is. Hier geen hoogbouw maar prachtige koloniale panden in smalle straten. Alleen vanaf de oostelijke zijkant van Casco Viejo merk je dat er ineens een enorme nieuwe stad naast de oude stad is ontstaan. Ook in Panama Viejo, het oudste deel van de stad dat tegenwoordig in een afgesloten park ligt, geniet je vooral rust. Je hoort hier vooral vogels in plaats van het geluid van voortrazend verkeer. Nog zo’n heerlijke plek is de Amador Causeway. Je ziet de wolkenkrabbers van hieraf goed liggen, maar je bent dan zelf op een veel rustigere plek waar recreatie het hoofddoel is.

Een vraag die vaak gesteld wordt is of Panama City door alle hoogbouw en de status als zakenstad en logistiek centrum nog wel interessant genoeg is voor toeristen. Daar kunnen wij alleen maar volmondig ‘ja’ op antwoorden. Met Casco Viejo, Panama Viejo, de heerlijke Avenida de Balboa en de aanwezigheid van het Panamakanaal en nationaal park Soberanía op korte afstand van de stad is dit een plek die van alles te bieden heeft. Het Latijns-Amerikaanse karakter is hier prima vertegenwoordigd. Panama Stad spreekt misschien niet zo tot de verbeelding als Havana, Cartagena of Buenos Aires. Het is toch onmiskenbaar een bestemming waar je kennismaakt met temperament, soms chaotische drukte en op z’n tijd weer de typische relaxtheid die op dit soort plekken kan heersen.

Als een stad zo groot is, het verkeer zo enorm druk is en de verschillende hoogtepunten verspreid liggen, waar kan je dan het beste overnachten? Welke wijken zijn het veiligste en leukste om een hotel, appartement of hostel uit te zoeken? Dat zijn vragen die al snel naar boven komen als je een bezoek aan Panama-Stad wilt brengen. Er zijn weinig mensen die de stad bezoeken zonder er tenminste één nacht door te brengen.

Punta Pacifica en Punta Paitilla
Het gros van de hotels bevindt zich in het hart van de nieuwe stad. Van een traditioneel centrum is er geen sprake, maar wel van wijken en buurten die soms niet duidelijk begrensd zijn. Populaire wijken om te overnachten zijn Marbella, Bella Vista en Campo Alegre. In opkomst zijn ook de aan de kust gelegen wijken Punta Paitilla en Punta Pacifica. Deze twee laatst genoemde plekken zijn dichtbij de oceaan te vinden, maar zijn qua bereikbaarheid weer niet de beste opties. Het aantal restaurants en winkels in deze gebieden zijn vooral beperkt tot wat er in de hotels zit. Dus je kunt een prachtig uitzicht uitzicht hebben, maar er is in de directe omgeving verder weinig te beleven. Als je in Punta Pacifica wilt overnachten dan is het prachtige JW Marriott Panama absoluut een goede keuze. Dit is een vrij recent gebouwd luxe hotel dat in een prachtig gebouw zit. Het uitzicht op Panama-Stad is fenomenaal.

Avenida Balboa
Onze eigen favoriete locatie om te overnachten is de oostelijke kant van de Avenida Balboa. Je zit hier aan de mooie boulevard van Panama-Stad met een mooi uitzicht op de oceaan en de skyline van de stad. Zodra je de weg oversteekt heb je een ongeveer vijf kilometer lange wandel- en fietsboulevard met veel mooie planten aan de ene kant en de oceaan aan de andere kant. Heerlijk voor een aangename wandeling. Als je helemaal in westelijke richting doorloopt dan kun je helemaal tot aan de historische binnenstad lopen. Wij hebben dit al regelmatig gedaan, zowel overdag als ’s avonds. Vanuit deze plek kun je binnen een straal van een kilometer naar voldoende restaurants, bars en winkels lopen. Ook niet onbelangrijk, toch? Vanuit deze plek kun je de verschillende bezienswaardigheden in en rond de stad prima bereiken. Het is daarom een uitstekende uitvalsbasis die tevens aan het begin van de tolweg naar de luchthaven ligt: Corredor Sur.
Als je een hotel aan mogen raden aan Avenida Balboa dan zouden wij voor het Hilton Panama of het in de buurt gelegen Le Meridien Panama gaan. Beide hotels bieden luxe, alle faciliteiten die je nodig hebt en een fraai uitzicht.

Het nieuwe centrum
Als je het tegenwoordig over het hart van Panama City hebt, dan kom je terecht in wijken/buurten zoals Marbella, Obarrio, Campo Alegre en Bella Vista. Hier zitten de meeste winkels en restaurants. Het moet gek zijn als je niet op loopafstand wat kunt vinden. Ook wij hebben de eerste keer dat we Panama bezochten hier overnacht. Het is een prima plek om te verblijven. Wij verbleven destijds in Hotel Executive. Inmiddels heeft dit betaalbare viersterrenhotel een renovatie ondergaan en behoort het qua prijs/kwaliteitsverhouding tot de beste opties in Panama City.
Onder Nederlanders is het RIU Plaza Panama vrij populair. De relatief gunstige prijzen in combinatie met vijfsterren verzorging en de onder vakantiegangers vaak bekende RIU-kwaliteit maken van dit moderne hotel een geliefde accommodatie.

Het historische centrum
Wil je verblijven in een authentiek boetiekhotel in een mooie omgeving? Dan is een verblijf in de koloniale binnenstad natuurlijk een prima keuze. Binnen Casco Viejo zijn weer een toenemend aantal hotels, appartementen en B&B’s waar je heerlijk kunt vertoeven. Aan de romantiek van een verblijf in deze geliefde wijk kan wel een hoger prijskaartje hangen, zeker bij de meest populaire hotels. Iets waar je ook rekening mee moet houden als je een huurauto hebt is dat het aantal parkeerplekken op straat beperkt is. De accommodaties beschikken vaak niet over eigen parkeerplekken.
Onze aanraders in het koloniale centrum zijn Selina Casco Viejo Panama City en het zeer centraal gelegen Central Hotel Panama.

Als je in Panama-Stad bent, wat ‘moet’ je dan gaan zien en doen? Die vraag is eigenlijk best gemakkelijk te beantwoorden, want de meest belangrijke bezienswaardigheden van Panama-Stad laten zich vrij gemakkelijk samenvatten tot een paar hoofdpunten:

Bezoek Casco Viejo
Het absolute hoogtepunt van Panama City is de historische binnenstad: Casco Viejo. Koloniale panden, majestueuze pleinen, een schitterende kathedraal en veel straatjes waar je heerlijk doorheen kunt slenteren. Dat is in het kort wat het oude centrum van Panama-Stad te bieden heeft. Het is een soort van openluchtmuseum geworden waar het echte leven vooral plaats heeft gemaakt voor knusse hotelletjes, snoezige boetiekjes en aantrekkelijke restaurants en bars. Voor een bezoek aan CascoViejo mag je gerust een heel dagdeel uittrekken (minstens 4 uur).

Aanschouw de resten van de eerste stad
Het hierboven beschreven oude centrum is in feite de tweede stad die hier gebouwd is. De oorspronkelijke stad die in de zestiende eeuw door de Spanjaarden gesticht werd is begin zeventiende eeuw eerst door een aardbeving getroffen en 24 jaar later door een brand verwoest. In de 1671 kreeg de toen tienduizend inwoners tellende stad de genadeklap in de vorm van een allesverwoestende brand na een aanval door de piraat Henry Morgan en zijn 1400 man tellende leger. De stad is daarna kilometers verderop opnieuw opgebouwd: het huidige Casco Viejo. De restanten van de eerste stad zijn te bewonderen binnen een park dat als openluchtmuseum dienst doet. Je moet entree betalen om naar binnen te mogen. Een wandeling door Panama Viejo kost je ongeveer twee uur.

Panamakanaal
De bekendste bezienswaardigheid van Panama is het Panamakanaal. Deze door de Fransen en Amerikanen aangelegde kunstmatige waterweg verbindt de Atlantische Oceaan met de Grote Oceaan. Men noemt het Panamakanaal weleens een modern wereldwonder, maar officieel behoort het kanaal niet tot de zeven moderne wereldwonderen. Dat men in staat is geweest om dit te bedenken en uit te voeren is wel erg knap. Vanuit Panama City zijn er meerdere manieren om het Panamakanaal te bewonderen. De meest gebruikte en goedkoopste wijze is een bezoek aan de Miraflores sluizen, waar je de schepen door de laatste sluizen voor de Grote Oceaan ziet gaan. Je kunt ook meevaren op een boot die door het Panamakanaal vaart en ook door sluizen gaat.

Amador Causeway
Voor Panama City liggen drie eilanden: Naos, Perico en Flamenco. Deze eilandjes worden door de Amador Causeway met het vasteland verbonden. Deze weg is door de Amerikanen aangelegd toen dit nog tot de Kanaalzone behoorde. Na het vertrek van de Amerikanen in 1999 is de Amador Causeway getransformeerd tot recreatiezone., net als de drie eilanden die het verbindt. De combinatie van wandelpaden, fietspaden en veel bankjes langs de kant van de fraai aangelegde weg maken dit een geliefde plek onder Panamezen en bezoekers aan Panama. Aan de Amador Causeway staat een opvallend kleurrijk bouwwerk: het Biomuseo. Dit museum is door de beroemde architect Frank Gehry ontworpen.

De drie eilanden bieden restaurants, bars, een jachthaven en de populaire recreatieplek La Playita. Hier kan gespeeld, gezwommen, gegeten en gedronken worden. Vooral families komen hier graag. In het weekend zorgt een DJ vaak na zonsondergang voor de nodige sfeer.

Vanwege de omvang van Panama Stad kun je eigenlijk niet om vervoer heen. Als je alleen in de buurt van je hotel blijft dan zul je slechts een beperkt deel van de stad zien en krijg je geen volledig beeld van wat Panama Stad te bieden heeft. Net als iedere grote stad heeft ook Panama City te kampen met serieuze verkeersproblemen. In het weekeinde valt dit nog wel mee, maar doordeweeks is het verkeer rampzalig. Dat komt vooral omdat de stad qua inwoners verdrievoudigd is in pakweg 25 jaar, maar dat er amper extra wegen aangelegd zijn. Iedere vorm van wegtransport krijgt te maken met deze verkeersdrukte. Bussen en taxi’s mogen op sommige wegen speciale rijstroken gebruiken die alleen voor hen (en politie en hulpdiensten) bestemd zijn. Als het serieus spits is dan haalt dat ook weinig uit. Wat wij daarom sowieso willen aanraden is om de heftigste spitsuren te vermijden. Dat is vooral in de ochtend van 6:00 tot 9:30 uur en in de middag vanaf een pakweg half vier tot het begin van de avond. In de ochtend rijdt men vooral Panama Stad in en aan het einde van de dag is er vooral verkeer dat de stad verlaat.

Als je een auto huurt dan kun je zelf rijden. Doe dat vooral defensief en laat je niet van de wijs brengen als je een keer een verkeerde afslag neemt. Dat gebeurt ongetwijfeld wel een keer (of meer). Als je alleen naar Panama Stad reist dan zou je je af moeten vragen of je überhaupt een auto zou moeten huren. Het is vrij prijzig, parkeren kan lastig of ook vrij duur zijn en niet iedereen is stressbestendig genoeg voor het verkeer in deze metropool. Als je een rondreis maakt dan is het een ander verhaal. Dan zouden we het zeker aan durven te raden om rijden. Wij hebben overigens altijd zelf gereden in Panama.

Ga je niet zelf rijden dan is Uber de beste vorm van transport. Hier in Panama City werkt dat prima en het is een stuk goedkoper dan de vele taxi’s die hier rondrijden. Onze ervaring is dat de Uberchauffeurs hier vaak nieuwere auto’s rijden dan de taxichauffeurs. Vind je een taxi prettiger, dan kun je natuurlijk ook gewoon een taxi pakken. Spreek wel duidelijk een prijs af voor je instapt.

Openbaar vervoer is er ook in Panama City. Je kunt kiezen uit bussen en een voor toeristen amper de moeite waard zijnde metro. De metroroutes liggen dusdanig dat ze toeristische plekken nog niet met elkaar verbinden. Dat komt mede omdat het metronetwerk nog niet compleet is. In een later stadium zal de metro ook voor toeristen een zeer interessant alternatief zijn voor de andere vormen van vervoer. De bus is alleen interessant als je die meerdere keren gebruikt tijdens je verblijf in Panama-Stad. Je hebt immers een soort van OV-chipkaart nodig waar je saldo op zet. Die OV-kaart moet je bij een metrostation halen. Als je in de buurt van een metrostation zit is dat geen enkel probleem, maar anders is het vrij omslachtig als je de bus slechts één of enkele keren wilt gebruiken.

Onder toeristen is de hop-on-hop-off bus vrij geliefd. Deze dubbeldekker toeristenbussen rijden een speciale route langs allerlei bezienswaardigheden en interessante plekken zoals Casco Antiguo, de Miraflores sluizen en de Amador Causeway. Tijdens de geldigheid van je ticket mag je onbeperkt in- en uitstappen.